Τετάρτη 15 Φεβρουαρίου 2023

Γυμνάσιο Κιλκίς 1940-1945

Δεκαετία του 1940: Ελληνοϊταλικός πόλεμος, Γερμανική εισβολή, Κατοχή, Εμφύλιος.... Όλα αυτά, προφανώς σημαδεύουν τη ζωή στο Κιλκίς αλλά και στο Γυμνάσιό μας:
Όπως έχουμε δει σε παλιότερη ανάρτηση (ΕΔΩ) με την έναρξη του πολέμου (11 Νοεμβρίου 1940) ο σύλλογος καθηγητών έκανε έρανο για να συγκεντρωθούν χρήματα για τις ανάγκες του πολέμου και λίγο αργότερα (9 Δεκεμβρίου 1940) διαθέτει μέρος των χρημάτων του σχολείου, που αφορούσαν την αγορά γραφικής ύλης, για τον ίδιο σκοπό.

Με την άφιξη των Γερμανών προφανώς αλλάξαν αρκετά πράγματα τα οποία όμως δεν είναι εύκολο να διακρίνει κανείς σε επίσημα έγγραφα του σχολείου. Στην παρακάτω φωτογραφία βλέπουμε την παράδοση της Διεύθυνσης του σχολείου (19 Νοεμβρίου 1941) από τον Λεωνίδα Παπακώστα στον Δημήτριο Χατζή. Ένα συνηθισμένο, με μια πρώτη ματιά, πρακτικό. Αν προσέξουμε όμως τη σφραγίδα θα δούμε ότι δεν αναγράφεται ούτε "Βασίλειον της Ελλάδος", ούτε "Ελληνική Δημοκρατία", αλλά "Ελληνική Πολιτεία", η ονομασία που είχαν δώσει οι Γερμανοί στο κράτος-παρωδία των δωσίλογων (1941-1944).

Αρχείο 1ου ΓΕΛ Κιλκίς
Πάντως, έτσι ή αλλιώς, το Γυμνάσιο συνέχιζε να λειτουργεί. 

Αρχείο Δημήτριου Νικοπολιτίδη
Αρχείο Χρ. Σαμουηλίδη
Μαθητές του Γυμνασίου
με το χαρακτηριστικό πηλίκιο
Το 1942-1943 το Γυμνάσιο συνεχίζει να στεγάζεται στο ίδιο κτίριο (σημερινό λαογραφικό μουσείο). Πιο κάτω μια φωτογραφία μαθητών και καθηγητών της Στ' τάξης:

Αρχείο Δημήτριου Νικοπολιτίδη

Αρχείο Δημήτριου Νικοπολιτίδη



Κατά την περίοδο 1943-1944, λόγω της επίταξης του κτιρίου του σχολείου από τους Γερμανούς, το Γυμνάσιο στεγάστηκε στην οικία του Ιωάννη Βάτσου (Στενημάχου 17).

Αρχείο Δημήτριου Νικοπολιτίδη
Η οικία που στέγασε το Γυμνάσιο Κιλκίς
την περίοδο 1943-44, που σώζεται ως σήμερα
Σχολικό έτος 1943-44. Η περίοδος της Κατοχής φτάνει σιγά σιγά στο τέλος της. 


Αρχείο Δημήτριου Νικοπολιτίδη

Αρχείο Δημήτριου Νικοπολιτίδη
Η απελευθέρωση δεν φαίνεται ξεκάθαρα (όπως και η Κατοχή) στο πρακτικό του σχολείου. Η σφραγίδα όμως της 22ης Μαΐου 1945 δεν αναγράφει "Ελληνική Πολιτεία" αλλά "Βασίλειον της Ελλάδος".



Αρχείο 1ου ΓΕΛ Κιλκίς

Ιδιαίτερη σημασία έχει και η διαφορά στον όρκο που έδιναν οι νεοδιοριζόμενοι καθηγητές κατά τη διάρκεια της Κατοχής σε σχέση με τον όρκο που έδιναν με την απελευθέρωση του ελληνικού κράτους:
Όρκος ανάληψης υπηρεσίας 3 Μαΐου 1943 (από το πρακτικό του σχολείου) "Ορκίζομαι ενώπιον του Θεού και της πατρίδος να εκτελώ τα καθήκοντά μου τιμίως και ευσυνειδήτως και να καταβάλλω απάσας τας δυνάμεις μου, όπως εξυπηρετώ το συμφέρον του έθνους και του ελληνικού λαού"
Όρκος ανάληψης υπηρεσίας 12 Απριλίου 1946 (από το πρακτικό του σχολείου) "Ορκίζομαι να φυλάττω πίστιν εις την πατρίδα και τον Συνταγματικόν Βασιλέα των Ελλήνων, υπακούων είς το Σύνταγμα, τους νόμους και τα ψηφίσματα του κράτους και να διαχειρίζομαι τιμίως και ευσυνειδήτως την ανατεθείσαν μοι υπηρεσίαν"

Οι διαφορές ανάμεσα στους δύο όρκους φανερές. Πάντως η κυβέρνηση των Γερμανόφιλων δεν δίσταζε να επικαλείται τον ελληνικό λαό, την πατρίδα και το έθνος...

Σαν παλιό σινεμά...

Τη δεκαετία του '60 και τη δεκαετία του '70 το σχολείο μας ήταν (όπως έχουμε πει) Γυμνάσιο Θηλέων. Τα αγόρια εκείνη την περίοδο φοιτούσαν στο σημερινό 1ο Γυμνάσιο Κιλκίς. Ας ρίξουμε λοιπόν, για άλλη μια φορά, μια κλεφτή ματιά στην δεκαετία του '60, μέσα από φωτογραφίες της εποχής εκείνης:


 Αρχείο Σταυρούλας Εμμανουηλίδου

 Η αυλή του σχολείου μας πριν από 53 χρόνια... (1965). Σαν να μην πέρασε μια μέρα ...





 Αρχείο Σταυρούλας Εμμανουηλίδου
Εκδρομή στην Έδεσσα 1967...




 Αρχείο Σταυρούλας Εμμανουηλίδου

Σχολικός περίπατος στην Εκάλη (1969). Ανάμεσα στις μαθήτριες ο μαθηματικός Αθανασιάδης.  Όπως έχουμε δει και σε παλαιότερες αναρτήσεις η Εκάλη ήταν πολύ συνηθισμένος χώρος για τους σχολικούς περιπάτους εκείνη την εποχή.






 Αρχείο Σταυρούλας Εμμανουηλίδου
                             
Εκτός από την Εκάλη περίπατοι γίνονταν, φυσικά, και στο λόφο του Αγίου Γεωργίου (1970).        






 Αρχείο Σταυρούλας Εμμανουηλίδου
               Εκδρομή στα Μετέωρα (1970) με την καθηγήτρια Κεφαλίδου.







Αρχείο Αναστασίας Γαζέπη
 Εκδρομή στο Μεταλλικό (26/5/1971)







Αρχείο Αναστασίας Γαζέπη
Παρέλαση 28ης Οκτωβρίου 1972, Ε' τάξη Γυμνασίου





Αρχείο Αναστασίας Γαζέπη
Παρέλαση 28ης Οκτωβρίου 1970, Γ' τάξη Γυμνασίου.





Όπως βλέπουμε, κάποια στιγμή ανάμεσα στο 1970 και 1972 η παρέλαση σταμάτησε να γίνεται στην οδό Βενιζέλου (στον Κήπο) και άρχισε να γίνεται στην οδό 21ης Ιουνίου (στη Λέσχη Αξιωματικών) όπως και σήμερα.




Τώρα, αν προσέξετε, κάπου μέσα στις φωτογραφίες μπορεί να δείτε τη Λίζα Παπασταύρου, τον Πέτρο Φλωρά και μερικούς ακόμα γνωστούς σας, βεβαίως βεβαίως....